Güney Amerika’nın kovboyları olarak bilinen Gaucholar, yüzyıllardır bölgenin hakim kültürünü oluşturuyor. Gauchoların geçmişinde ise öyle biri var ki adına tapınaklar kurulan, her yıl toplu törenler düzenlenen, şifa verdiğine inanılan “Gaucho Antonio Gil”. Yerli Robin Hood olarak da anılan Aziz Gaucho Gil, yerel halk arasında halen dini bir figür olarak kabul ediliyor.
Gaucho teriminin Kuzey Amerika’daki kovboy kelimesi ile kabaca eşanlamlı olduğu söylenebilir. Güney Amerika’da özellikle Arjantin, Uruguay, Güney Şili ve Brezilya’nın güney bölgesi başta olmak üzere bazı bölgelerin sakinlerini tanımlamak için de Gaucho terimi kullanılıyor. Hayvancılık ve avcılıkla uğraşan Gaucholar kırsal nüfusunun çoğunluğunu oluşturuyor.
Teriminin kökeninin Mapuche dilindeki “cauchu” (serseri) veya Quechua dilindeki “hauchu” (yetim) kelimelerine dayandığına dair tezler de bulunuyor.
Arjantinli Robin Hood
Efsaneye göre Antonio Gil, 1840’larda çiftçi olarak çalışan bir ailede doğdu. Yaşamına çiftçi olarak devam eden Antonio Gil’in, Estrella Diaz Miraflores adlı zengin bir dul olan çiftliğin sahibiyle yasak aşk yaşadığı iddia edildi. Bunun üzerine Miraflores’in erkek kardeşleri ve Miraflores’e aşık olan yerel polis şefi, Antonio Gil’i hırsızlıkla şuçlayıp öldürmeye çalıştı. Bunun üzerine Gil, düşmanlarından kaçarak Paraguay ordusuna karşı savaşmak üzere orduya katıldı. Savaş bittiğinde eve döndü ve bir kahraman olarak karşılandı.
Ancak köyüne vardığında, tekrar orduya çağrıldı. Savaşmaktan yorulan Gil ordudan kaçtı ve bir kanun kaçağı oldu. Gaucho Gil’i zenginden alıp fakire veren onurlu bir hırsız, açgözlü ve yozlaşmış yetkililere karşı duran bir asi olarak gören köylüler onu polislerden korudu. Yerlilerin yardımıyla yakalanmaktan kurtulan Gil, halk arasında yerli Robin Hood olarak ün kazandı. Öte yandan pek çok yerli, Gaucho Gil’in mucizevi iyileştirme güçlerine ve hipnoz yeteneğine sahip olduğunu ayrıca mermilere karşı da bağışıklığının olduğunu iddia etti.
Kanun Kaçağından Kanaat Önderine
Halk arasında övgüyle anılan onurlu bir kahraman olarak kabul edilmesine karşın kanun karşısında haydut olarak görülen Gaucho Gil, bir grup polis tarafından pusuya düşürüldü. Gaucho Gil’i mahkemeye taşıyan polis memuru, sahte bir kaçmaya teşebbüs suçlamasıyla mahkumun olay yerinde infaz edilmesini emretti. Gaucho, resmi bir affın yolda olduğu konusunda ısrar ederek ona beklemesi için yalvardı. Bu çaresiz girişimle alay eden subay, hazırlıklarına devam etti. Goya’daki yargıç gerçekten Gil’i affetmişti ama ne yazık ki mesaj çok geç ulaşacaktı.
Daha sonra Gaucho Gil onu öldürecek olan polis memuruna aniden hastalanan oğluna bakmak için eve gitmesi gerektiğini söyledi. Ancak polis bu tür taktiklerden etkilenmedi ve infazına devam etti.
Gil, boğazını kesmek üzere olan polis memuruna hasta oğlunu kurtarmanın tek yolunun her duada “Gaucho Gil” adını anmak olduğunu söyledi. Ancak polis memuru Gil’e inanmadı ve 8 Ocak 1878’de onu öldüren darbeyi vurdu.
İnfazın ardından evine dönen polis memuru oğlunu ağır hasta halde buldu. Yakın zamanda ölen Gaucho Gil’e dua etti ve oğlu mucizevi bir şekilde iyileşti. Ertesi gün mezar yerine döndü ve tahta bir haç dikti. Celladının oğlunu ölümden kurtaran merhametli haydutun hikayesini duyan yerli halk da mezarı ziyarete gelerek dualar etmeye başladılar ve Gaucho Gil tapınağı bu şekilde doğdu. Kısa süre sonra Gil’in gömüldüğü mülkün toprak sahibi sürekli gelerek dua eden inananlardan bıktı ve kalıntıları yakınlardaki Mercedes kasabasında bulunan mezarlığa götürdü. O da hemen ciddi bir şekilde hastalandı ve Gaucho Gil’e bağışlanmak için dua edene kadar hasta kaldı. Gerçekliği tartışmalı olan bu ve bunun gibi hikayelerin ardından Gaucho Gil, Arjantin’de dini bir figür haline geldi. Böylelikle yüzyıllarca devam edecek olan paganist bir kültür ortaya çıktı.
Gaucho Gil’e Dua
Her yıl 8 Ocak’ta, 100.000’den fazla inanan Gaucho Gil’i onurlandırmak için Pay Ubre’ye akın ediyor ve Mercedes’teki Gaucho Gil tapınağına doğru yürüyor. Gaucho Gil’i temsil eden ögeleri ülkenin her yerinde yaygın olarak görmek mümkün; kırmızı bir panço ve kırmızı bandana ile elinde tahta haç bulunan siyah saçlı Gaucholar…
Gaucho Gil inanışına; kırmızı bayraklar, haçlar ve mumlarla süslenmiş yol kenarındaki tapınaklarıyla Santa Fe, Chaco, Mendoza ve Corrientes’te yaygın olarak rastalanabilir. Buenos Aires metropolünde bile Gaucho Gil’i her türlü beklenmedik yerde görmek mümkün.
Gaucho Gil’e inanan pek çok kişi Katolik olsa da, Roma Katolik Kilisesi onu bir aziz olarak tanımıyor. Kilise liderleri bu fenomeni benimseme veya kınama konusunda bölünmüş durumda.
